İlişkiler

Ergen Çocuğunuz Bunları Yapıyorsa, Çok Doğaldır… Takılmayın!

Yazan: Dr. Sibel Şensu – 8 Mayıs 2017

Sadece itiraz etmiş olmak için itiraz ediyorsa… 

Ergenlik çağındaki çocuklar, belli bir nedeni olmasa bile, her şeye itiraz ediyor gibi görünürler. Bu durum bazen gerçekten çekilmez olabilir. Aslında bunu neden yaptıklarını anlamak çok kolaydır. Ergenler, bağımsızlıklarını kazanabilmek, sınırlarını anlayabilmek, bildiklerini ve becerilerini sınamak, kabul görmek, değerli olduklarını kanıtlamak isterler. Bunun yolunun itiraz etmekten ve farklı görüşler ortaya koymaktan geçtiğini düşünürler.

Düşünmeden sonuca atlıyorsa…

Gençliğe ilerlemekte olan çocuklar, giderek mantıksal çıkarımlar yapma, bildiklerini mantık süzgeci ile değerlendirme becerisi kazanırlar. Ancak henüz bu beceriyi egzersiz etme aşamasında olduklarından, bazen çok hızlı karara varıp dile getirirler. Bu durumda fikirlerini hemen çürütmek yerine onlara kendilerini ifade etme zemini hazırlamak ve dinlemek çok önemlidir. Onlara neden bu sonuca vardıklarını düşünme ve sakince açıklama fırsatı, zamanı vermek gerekir. Bu şekilde, kavga etmeyi ya da karşısındakini susturmayı değil, sakince konuşmayı ve tartışmayı öğrenen bir nesil yetiştirebiliriz.

Kendi dünyasında yaşıyorsa…

Ergen çocuğunuzun her konuda kendi çıkarlarını düşünerek davrandığını, biraz da üzüntü içinde görüyor olabilirsiniz. Aslında tamamen kendinin farkında olduğu çocukluk döneminden henüz yeni çıkmaktadır ve dünyaya başkalarının bakış açısından da bakabilmeyi henüz yeni öğrenmektedir. Bu beceri zamanla, deneye yanıla gelişecektir.

Durmadan hatanızı buluyorsa…

Ergenlik dönemi, eleştirel düşünme becerisinin yeni yeni geliştiği bir dönemdir. Bu yeni edindikleri beceri onlara, çevrelerindeki her şeyi yargılama, eleştirme arzusu verir. En yakınlarındaki, en güven duydukları ve en az zarar göreceklerine inandıkları kişiler ebeveynleridir, o nedenle bu egzersizi önce sizin üzerinizde uygularlar. Zaman zaman kırılabilirsiniz, gücenebilirsiniz, hayal kırıklığına uğrayabilirsiniz ya da kızgınlık hissedebilirsiniz. Oysa, asla bu eleştirileri kişisel almamalısınız. Duygunuzu sakince ifade edin ama durumu kendiniz ve çocuğunuz açısından bir sorun haline getirmeyin. Hatta bazı eleştirilere birlikte gülebilir, bunu neşeli bir eğlence fırsatı olarak görebilirsiniz.

Olanları abartıyorsa…

Ergen yaş grubu için ufacık bir şey bir anda “dünyanın sonu” haline gelebilir. İstediği bir şeyin o anda gerçekleşmemesi, arkadaşı ile küçük bir sorun, beklemediği bir plan değişikliği tüm neşesinin kaçmasına ya da büyük bir telaş ve çaresizlik içine düşmesine yol açar. Gözyaşları, öfke krizleri, ağızdan çıkmaması gereken sözler veya küsüp gitmeler ile karşılaşabilirsiniz. Bu durum bizler için bazen şaşırtıcı, bazen gülümsetici bazen de gerçekten sinirlendiricidir. Oysa ergenlerde bu beklenmedik abartılı tepkiler son derece doğaldır. Altta yatan bir psikolojik sorun olmadığından eminseniz, yaşı büyüdükçe bunların yerini daha sakin ve mantıklı tepkilerin alacağından emin olabilirsiniz.

KAYNAKLAR:

  1. American Psychological Association. Developing Adolescents: A Reference for Professionals. 2002
  2. Kılıç EZ. Ergenlik Döneminde Psikososyal Gelişim. Türkiye Klinikleri J Pediatr Sci 2013;9(2):10-9.
  3. Avcı M. Ergenlikte Toplumsal Uyum Sorunları. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2006; 7(1).

Yasal Uyarı: Her hakkı www.superergen.com’a ait olan özgün içerik, Fikir ve Sanat Eserleri ve Türk Ceza Kanunu kapsamında korunmaktadır. https://www.superergen.com adresine çalışır durumda link verilerek alıntı yapılabilir.