Sağlık

Kontakt Lens Kullanımıyla İlgili Neler Bilmeliyiz?

Yazan – Op. Dr. Esra Yelkenci Aydın / Göz Hast. Uzmanı – 17 Mart 2017

Kontakt lensler, direkt olarak gözün kornea tabakası üzerine yerleştirilerek kullanılan medikal ürünlerdir. 

Kontakt  lenslerin 1970’li yıllarda, hidrojel dediğimiz, jel benzeri su içeren yumuşak plastik maddeden üretilmeye başlanması ile lens kullanımı yaygınlaştı. Günümüzde en yaygın kullanılan kontakt lensler, yumuşak lenslerin geliştirilmiş formu olan silikon hidrojel lenslerdir. Bu lensler, hidrojel lenslerle kıyaslandığında, kornea tabakasına daha fazla oksijen geçişine izin verirler.

Kornea, gözün şeffaf ön tabakasıdır;saat camı gibi bombe görünümlüdür. Kornea, göze giren ışınlar için adeta bir pencere görevi görür. Göze gelen ışığın kırılarak gözün arkasındaki görme noktasına düşürülmesinde en etkili yapıdır. Gözün en güçlü kırıcı ortamıdır. Saydamdır. Şeffaflığını damarsız olması, düzgün yapısı ve sıvı dengesi ile sağlar. %78’i su, geri kalanı kollajen dokudur. Göz içi basıncı ile saydamlığını ve şeklini korur. Damarlanması olmadığından, oksijen ve besin ihtiyacını gözyaşından ve havadan sağlar. Kornea tabakasının yeterli oksijen ve besinlere ulaşabilmesi ve sağlıklı kalabilmesi için gece yatarken lenslerin çıkarılması gerektiği bilinmelidir.

Kornea tabakası üzerine direkt temas eden kontakt lensleri kullanırken azami özen göstermemiz gerekir. Yanlış kullanım sonucunda kornea tabakasında oluşacak hasarların, kalıcı görme bozukluklarına yol açabileceği unutulmamalıdır. Kontakt lens kullanımına başlarken ve kullanmaya devam ettiğimiz sürece mutlaka bir göz hekiminin takibinde olmalıyız.

Kontakt lensler, özenli ve doğru kullanıldıklarında, miyopi, hipermetropi ve astigmatizma gibi görme bozukluklarının düzeltilmesinde etkili ve güvenlidirler. Aktif ve hızlı günlük yaşama uyum sağlarken, örneğin spor yaparken rahat kullanımları nedeniyle gençler ve genç erişkinler tarafından çoğu zaman gözlüklere tercihedilmektedirler. Ayrıca kontakt lensler, göz bozukluğu olmayan kişilerde kozmetik amaçlı göz renginin değiştirilmesi için kullanılabildiği gibi,”keratokonus” gibi bazı kornea hastalıklarında tedavinin bir parçası olarak da kullanılabilmektedirler.

Kontakt lens kullanmaya başlamanın belirli bir yaşı yoktur. Gerekli tıbbi durumlarda hekimler tedavinin parçası olarak küçük çocuklara hatta bebeklere bile kontakt lens reçete edebilmektedirler. Kontakt lens kullanımına başlarken dikkat edilmesi gereken temel prensip, kişinin kornea çaplarına ve göz numarasına uygun kontakt lensin göz hekimi tarafından reçete edilmesidir. Kontakt lenslerin uzun yıllar güvenle kullanılabilmesi için kişinin, hekiminin önerdiği kullanım talimatlarına uyması ve hekiminin takibinde kalması önemlidir.

Kontakt lensler çoğu insan tarafından güvenle kullanılan medikal ürünlerdir. Ancak herkesin kontakt lens kullanabileceği gibi bir algı yanlıştır. Bazı durumlarda kontakt lens kullanımı kişi için uygun değildir. Sık sık göz enfeksiyonu geçiren kişiler,ciddi göz alerjisi olan kişiler, kuru göz hastaları, çok tozlu ve pis ortamda çalışan kişiler, kontakt lenslerine özenle bakacak yetiye sahip olmayan kişiler kontakt lens kullanımı için uygun adaylar değildirler.

Kontakt lens kullanıcılarında görülen en korkulan komplikasyon, geçici veya kalıcı görme kayıplarına yol açabilecek kornea enfeksiyonlarıdır. Kornea enfeksiyonlarını artıran risk faktörleri çoğunlukla kullanım hatalarından kaynaklanmaktadır. 

Günlük kullan – at tipi lensler, gözden çıkarıldıktan sonra asla tekrar kullanılmamalıdırlar. Aylık lensler her akşam gözden çıkarılmalıdır; lenslerle uyumanın göz enfeksiyonu riskini artırdığı unutulmamalıdır. Aylık lensler günü geçirilmeden yenisi ile değiştirilmelidir. Uzayan kullanımlarda lens üzerinde biriken proteinlerin göz alerjilerini ve göz enfeksiyonu riskini artırdığı ve lens kullanım konforunu azalttığı hatırlanmalıdır.

Kontakt lenslerime nasıl bakmalıyım?

  • Kontakt lensler gözden çıkarıldıktan sonra çok amaçlı, uygun lens solusyonları ile düzgün temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
  • Gözden çıkarılan ve solusyona konan lensler en az 5-6 saat solüsyonda bekletilmeli; hemen alınıp tekrar göze takılmamalıdır.
  • Kontakt lensler her gün temizlenmeli ve lens kabı her üç ayda bir yenilenmelidir.
  • Lens göze takıldıktan sonra lens kabındaki solüsyon boşaltılarak, lens kabı ağzı açık kurumaya bırakılmalıdır.
  • Lensler asla lens solüsyonu dışındaki bir temizlik maddesiyle temizlenmemelidir.
  • Hekiminizin önerisi dışındaki hiçbir göz damlası, gözde lens varken uygulanmamalıdır.

Kontakt lensimi kullanırken dikkat etmem gerekenler nelerdir? 

  • Kontakt lense dokunmadan önce eller mutlaka yıkanmalı; ellerde krem, losyon veya kozmetik artıkları olmamasına özen gösterilmelidir.
  • Göze takmadan önce lensin hasarsız ve iyi temizlenmiş olduğundan emin olunmalıdır.
  • Lensler kişiye özeldir ve asla paylaşılarak kullanılmamalıdır.
  • Kozmetik amaçlı bile olsa, lensler mutlaka göz çapı ölçülerek göz hekimi tarafından reçete edilmelidir.
  • Kontakt lensler hekimin önerdiği takvime uygun kullanılmalı; uzayan saatler boyu kullanımlardan kaçınılmalı ve lensler ile uyumamaya özen gösterilmelidir.
  • Kontakt lensler hekiminizin önerdiği değişim zamanında yenisi ile değiştirilmelidir. Lenslerin kullanım süreleri kişiden kişiye değişiklik gösterebilmektedir.

Kontakt lens kullanırken aşağıdaki durumların varlığında lens gözden hemen çıkarılmalı ve beklemeden göz hekimine başvurulmalıdır:

  • Gözde ağrı var ise,
  • Gözde ışığa hassasiyet var ise,
  • Gözde kızarıklık iki günden uzun süredir devam ediyorsa,
  • Gözde rahatsızlık hissi var ise,
  • Görme bulanıklığı başladı ise,
  • Gözde batma var ise.

Kontakt lensler, özenli ve doğru kullanıldıklarında kırma kusurlarının düzeltilmesinde konforlu, etkili, yaşam kalitesini artıran medikal ürünlerdir. Uzun yıllar kontakt lensleri güvenle kullanabilmek için göz hekiminizin sizin için önerdiği kullanım talimatlarına uymaya özen göstermeyi unutmayın.

Yasal Uyarı: Her hakkı www.superergen.com’a ait olan özgün içerik, Fikir ve Sanat Eserleri ve Türk Ceza Kanunu kapsamında korunmaktadır. https://www.superergen.com adresine çalışır durumda link verilerek alıntı yapılabilir.