Yazan: Ece Gökyar – 25 Şubat 2022
Kendisine has kuralları, stilleri, giysileri ve ruhuyla kaykay sporu hayli ilginç bir kültür ve endüstri. Heyecan verici sporlardan biri ve evet, biraz da havalı.
Tüm dünyada çocuklar ve ergenler arasında oldukça yaygın bir spor dalı. 5 yaşından küçüklerin kaykay kullanmaması ve 6 – 10 yaş arası çocukların ise bir yetişkin eşliğinde kaykay kullanması tavsiye ediliyor.
Yine de her yaş grubu için kaykay sporuna başlamadan önce ve sürüş esnasında işi hiçbir zaman şansa bırakmamak gerek. O halde kaykay sporunda nelere dikkat etmeli?
DONANIM
Ahşap, beton, asfalt ya da her ne malzeme olursa olsun, sonuçta tüm zeminler sert olacaktır. Olası olumsuz durumlara önlem olarak, özellikle yeterince deneyim kazanana kadar ve hatta sonrasında da aşağıdaki unsurların dikkate alınması önemlidir:
- Yaşa, deneyime ve aktiviteye (serbest stil, slalom, hız) uygun bir kaykay seçilmeli.
- Kaykayı oluşturan tüm parçalar düzgün çalışır durumda olmalı. Kaykayda kırık ve çatlak gibi hasarlar ya da eksik parçalar bulunmamalı, keskin kenarlar olmamalı.
- Tabanı kaymayan, kapalı burunlu ayakkabılar giyilmeli, sandalet vb. ile kaykay kullanılmamalı.
- Bilek, diz ve dirsek koruyucu aksesuarlar kullanılmalı.
- Başka amaçlar için üretilmiş kasklar değil, CE, CPSC ya da ASTM F1492 gibi güvenlik standartlarına sahip, kaykaya özgü bir kask kullanılmalı, kask kayışı düzgün şekilde bağlanmalı.
- Kırılmaz camlı gözlük takılmalı.
- Başlangıç düzeyinde, vücudu koruyan, içi dolgun ceket ya da kaykay eldiveni kullanılmalı.
- Her spor dalında olduğu gibi kaykay için de atletik ve sağlıklı bir beden makbuldür. Sağlıklı ve düzenli şekilde beslenmeli.
- Kaymaya başlamadan önce ısınma hareketleri yapılmalı, bacaklar, bilekler ve sırt esnetilmeli.
ZEMİN
- Kaymadan önce mutlaka zemin kontrolü yapılmalı.
- Zemin kaymaya elverişli olmalı, yerde çatlak, yarık, çakıl taşı, dal parçası, moloz ya da çer çöp bulunmamalı. Tekerleklere takılan herhangi bir şey, en deneyimli, dikkatli ya da tedbirli kaykaycılar için bile birer risk unsurudur.
- Zemin ıslak olmamalı, yağışlı havada kaymamalı.
- Şehir içinde, insanların rahatsız olabileceği halka açık bölgelerde ve kalabalıkta kaymamalı, kaykay için ayrılmış yerler seçilmeli.
- Yoğun trafik akışının olduğu ana cadde ve sokaklarda kaykay kullanılmamalı. Kaykay sürücüsü ile otomobil sürücüsü karşı karşıya gelmemeli.
GÜVENLİ SÜRÜŞ
- Bisiklet, otobüs, otomobil, tramvay gibi ulaşım araçlarına tutunarak kaykay kullanılmamalı.
- Kaykaya birden fazla kişi binmeye çalışmamalı.
- Kulakta kulaklık olmamalı.
- Kaykay parklarında kurallara uyulmalı, aşırı kalabalıkta daha dikkatli olunmalı ve çevrede kayan olup olmadığına durup baktıktan sonra alana girilmeli.
- Diğer kaykaycılarla çarpışmanın önüne geçilmesi için uyanık ve dikkatli olmalı, diğer kişilerle iletişim kurulmalı.
- Öğrenme aşamasında, trafiğin olmadığı sakin alanlar tercih edilmeli, boş bir otopark ya da kaykay parkının – varsa – yeni başlayanlara ayrılan bölümü kullanılmalı.
- Yokuş aşağı, hızlı ve kontrolsüz bir şekilde kayılmamalı.
- Olası taciz ve uzaklaştırma girişimleri karşısında sakin olup o bölgeden uzaklaşmalı.
YEDEK EKİPMAN
- Rulman parçalanması sorununa karşı her zaman en az iki adet yedek rulman bulundurulmalı.
- Mutlaka uygun tornavida ve anahtarlar bulundurulmalı.
DÜŞME
Kaykayda dengenin korunması çok önemli ve kaykayın bozulması da bir o kadar kolay. Yara, bere ve sıyrıklar kaykay öğrenmenin neredeyse olmazsa olmazı. Kırık ve burkulmalar da sıklıkla görülen durumlar.
Çocuklar ve kaykaya yeni başlayanlar yaralanma ihtimaline daha açıktırlar. Yaralanmaların yarısından fazlası 15 yaş altı gençlerde olmakta. Bunların üçte biri ise bir haftadan az bir süre önce kaykaya başlayanlardır.
Öte yandan, ABD’de Ekim 2002’de yapılan araştırmaya göre kaykay sporu basketbol sporuna göre daha güvenilir bulunmuş. Yaralanma oranı kaykay için % 0,89 iken, basketbol için % 2,12 olarak ortaya çıkmış.
Bu nedenle, tıpkı kış sporlarında olduğu gibi, kaykay yaparken de düşmenin incelikleri öğrenilmeli. Bunun için,
- Çim alanda düşme egzersizleri yapılmalı.
- Düşme esnasında kasılıp kalmak yerine, beden rahatça yere bırakılmalı.
- Düşerken çömelme hareketi yapılmalı.
- Kol ya da bacaklarda kırık olmaması için yuvarlanarak düşüş tercih edilmeli, vücudun etli bölgeleri üzerine yumuşak bir şekilde düşmeye özen gösterilmeli.
- Zor hareketlerden önce basit hareketler üzerinde sayısız egzersiz yaparak ustalık kazanmalı, daima kabiliyet ve tecrübe göz önünde bulundurulmalı.
- Ne kadar deneyimli olunursa olunsun, yapılan hareketin zorluğu arttıkça, düşme nedeniyle yaralanma riskinin de o denli büyük olabileceği unutulmamalı. Zorlayıcı hareketler bir süreliğine işin uzmanına bırakılmalı.
KAYNAKLAR:
https://kidshealth.org/en/teens/safety-skateboarding.html#catjobs
https://tr.wikipedia.org/wiki/Kaykay
https://www.rchsd.org/health-articles/safety-tips-skateboarding-2/
Yasal Uyarı: Her hakkı www.superergen.com’a ait olan özgün içerik, Fikir ve Sanat Eserleri ve Türk Ceza Kanunu kapsamında korunmaktadır. https://www.superergen.com adresine çalışır durumda link verilerek alıntı yapılabilir.