Okul Yaşamı

Sınav Dosyası 2 – Çocuğumuzun Sınav Kaygısı Varsa Ne Yapmalı?

Yazan: Sibel Şensu – 24 Mayıs 2017

Çocuklarımızın okul çağı başlar başlamaz sınavları da başlar. Bu sınavlar, tüm okul hayatları boyunca devam etmekle kalmaz, daha sonra, kariyer basamaklarını tırmanırken de defalarca karşılarına çıkarlar. 

Bazı kişiler, sınav fikrinden bile heyecana kapılırlar. Sözlü sınavlar, özellikle tedirgin edicidir. Üniversiteye ya da liseye geçiş gibi geleceği şekillendiren büyük sınavlar ise, uzun bir hazırlık döneminden sonra sadece birkaç saatlik bir fırsat sunmaları nedeni ile çoğu öğrenciye kaygı verir.

Sınavlar sırasında sakin kalmak mümkün müdür? Kaygı, stres, heyecan gibi duygular aşırı olduklarında, adım atmayı, yol almayı engelleyebilirler. Kimileri sınav stresini öyle yoğun yaşar ki, bildiklerini unutur ya da cevap veremez hale gelir. Sonuçta sınav, şimdiye kadar öğrenilenlerin ortaya konması, belgelenmesi için yapılan bir aktivitedir. İnsan ne kadar sakin olursa gerçeğe o kadar yakın sonuçlar almak mümkündür.

Ebeveynler, çocukların sınav kaygılarını azaltmalarına yardımcı olabilirler. Aşağıda ebeveyn olarak size yol gösterebilecek birçok ipucu sunuyoruz:

KAYGIYA İLİŞKİN GÖSTERGELERİN FARKINDA OLUN.

Stres altındaki çocuklarda ve gençlerde şu durumlar görülebilir:

  • Sık sık yakınırlar.
  • Gergindirler.
  • İyi uyuyamazlar.
  • Kolay sinirlenirler.
  • Sıklıkla başları veya karınları ağrır.
  • İştahları azalır ya da normalden daha fazla yemeye başlarlar.
  • Daha önce zevk aldıkları aktiviteleri yapmaktan hoşlanmazlar.
  • Daha olumsuz ve mutsuz görünürler.
  • Gelecekten umutsuz gibidirler.

Çocuğunuzda bu tür belirtiler görüyorsanız onunla konuşmayı deneyebilirsiniz. Bazen sizin yerinize, değer verdikleri, desteğini hissettikleri bir büyüğün, örneğin rehberlik bölümünden bir kişinin, bir öğretmenin ya da bir koçun konuşması daha yararlıdır. Sıkıntılarını, dünyayı algılayış şekillerini anlatmalarını ve sorunlarını dile getirmelerini sağlamak çok önemlidir.

BESLENMESİNE DİKKAT EDİN.

Sağlıklı olmak için dengeli bir beslenme çok gereklidir. Uygun besinleri  ve gençler kendilerini daha iyi ve güçlü hissederler.
 Bazı ebeveynler çok yağlı, çok şekerli veya kafein içeren (kola, çikolata, hamburger, cips gibi) yiyeceklerin çocuklarına enerji vereceğini düşünebilirler. Oysa en doğrusu olabildiğince sağlıklı besinler alınmasıdır.

YETERİNCE UYUMASINI SAĞLAYIN.

İyi bir uyku, düşünme becerisini ve konsantrasyonu artırır. Ergenlik çağındaki çocukların çoğu her gece 8 – 10 saat uyurlar. İyi bir uyku için yatmadan en az yarım saat önce televizyonu ya da bilgisayarı kapatmış, çalışmayı bırakmış olmak gerekir.  Uyumadan önce yarım saate yakın sakin bir süre geçirilmesi uykuya dalmayı kolaylaştırır.

SİZ DE SAKİNLEŞİN.

Sınav dönemlerinde biraz daha sakin ve esnek olmaya çalışın.
 Örneğin; çocuğunuz yapmasını beklediğiniz bazı görevleri yapmasa da olur. Bir süre odası dağınık olsa, çıkardığı giysileri ortada bıraksa ya da akşam yemeğinden sonra masanın toplanmasına yardım etmese de, bunun geçici bir dönem olduğunu düşünün.

ÇALIŞIRKEN ONA YARDIM EDİN.

Çocuğunuzun rahatça çalışabileceği bir ortamın oluşmasına yardım edin. Temiz, sessiz, havalanmış veya uygun sıcaklıkta bir ortam hazırlayabilirsiniz. Sevdiği yiyecek veya içeceklerle ona destek olabilirsiniz.


Bazı çocuklar veya gençler, konuları tekrar ederken birisine anlatmak veya onun tarafından sorgulanmak isteyebilir. Bu durumda ona istediği şekilde yardım edebilirsiniz. Yaşı küçük olan çocuklar, çalışma yöntemi hakkında yardımınıza ihtiyaç duyabilirler. Onlara pratik yaşam deneyimlerinizi sunabilirsiniz.

En çok ihtiyaçları olan konu, motivasyon olabilir. Zaman zaman sıkılabilir, yorulabilir veya sınava çalışmayı anlamsız bulabilirler. Onları yaşam hedefleri hakkında düşünmeye yönlendirin ve sınavların bu hedeflerle ilişkisini anlamalarına çalışın.

SAKİNLEŞMESİNİ SAĞLAYIN.

Çocuklarınıza sınav kaygısının normal olduğunu, herkesin bu duyguyu yaşadığını anlatın. Ona, bu kaygı ile nasıl başa çıkabileceği konusunda yol gösterin.
 Kaygı veya stres, yeterli dozda olursa, yararlıdır. Ama eğer aşırı düzeyde olursa, insanın gerçek performansını ortaya koymasını engeller.

Çocuklarınızla sınav kaygısı hakkında konuşun ve gerekirse, güvendikleri bir büyüklerinden yardım alın. Çocuğunuzun bu stresten kaçmasını değil yüzleşmesini sağlayın. Konuşmalarınızla ve davranışlarınızla ek baskılar yüklemeyin. Olumlu ve yapıcı konuşun. Bu sınavda istediği sonucu alamamasının dünyanın sonu olmadığını anlatın. Eğer işler hayalindeki gibi gitmezse, çoğunlukla, yeniden deneme şansı olacaktır. Hayat, tek bir sınavdaki başarıya ya da başarısızlığa bağımlı değildir!

Çocuklara ve gençlere büyük sınavlardan önce yapılan deneme sınavları, asıl sınava benzer bir ortamda ve koşullarda yapılır. Bu sayede öğrenciler kendilerini neyin beklediğini görerek ve deneyimleyerek bir miktar rahatlarlar.

SPOR YARARLIDIR.

Egzersiz, her zaman insana enerji verir, zihnini boşaltır ve stresini azaltır.
 Yaşamın her döneminde egzersiz bir parçamız olmalıdır. Özellikle sınavlar gibi stresin arttığı dönemlerde egzersiz yapmak çok yararlıdır. Yürümek, koşmak, yüzmek, futbol gibi takım oyunlarının içinde yer almak ya da dans etmek… Ya da yoga… Hangisi olursa olsun, yeter ki olsun!

UFAK ÖDÜLLER İŞE YARAYABİLİR.

Bazen iyi çalışmaların veya başarıların sonunda alınacak küçük ödüller çok yüreklendirici olabilir. Bu ödüllerin büyük veya pahalı olması gerekmez. Tam tersine, sevdikleri bir yemeği sunmak veya tuttukları takımın basketbol maçını izlemelerini sağlamak gibi güzel anılar ve deneyimler içeren ödüller daha değerlidir.
 

Tüm bunlara rağmen çocuğunuz sınav kaygısını yenemiyor ve bu kaygı günlük yaşamını etkiliyorsa, bir uzmandan yardım istemeniz en doğrusu olacaktır. 

Ve umarız ki eğitimciler, “Sınav gerekli midir?” sorusunu değerlendirirken aynı zamanda tüm taraflar için de kullanışlı sistemler yaratıp uygulamaya koyarlar. Ne de olsa bu, sadece çocuklarımızın değil, aynı zamanda yetişkinlerin de bir ebeveynlik sınavıdır.

Güzel günlere…

KAYNAKLAR:

http://www.nhs.uk/

www.parentline.com.au

http://www.kumon.co.uk

http://www.psikiyatri.org.tr/halka-yonelik/13/sinav-kaygisi

Yasal Uyarı: Her hakkı www.superergen.com’a ait olan özgün içerik, Fikir ve Sanat Eserleri ve Türk Ceza Kanunu kapsamında korunmaktadır. https://www.superergen.com adresine çalışır durumda link verilerek alıntı yapılabilir.